صفتهای بیانی، صفتی هستند که به مکان، زمان، مقدار، چگونگی و رنگ دلالت میکنند و از وابستههای پسین اسم محسوب میشوند.
راهِ دور، بعد از ظهر، بسیار مهربان، کار توأم با بازی، پیراهن آبی
جایگاه صفت بیانی
همانطور که گفتیم، صفت بیانی پس از موصوف (که به عنوان هسته جمله در نظر گرفته میشود) میآید.
زن عاقلی دیدم.
زنی عاقل دیدم.
زنی دیدم عاقل.
موارد تقدم صفت بیانی بر موصوف
1- ممکن است که در آثار کهن بهخاطر رعایت وزن، صفت بیانی با موصوف خود جابجا شده باشد.
عاقل زنی را دیدم.
2- صفتهای عالی و ترتیبی که به «ین» ختم میشوند.
بهترین دانشآموز، هزارمین بار، زیباترین عروس
3- صفتهایی که یگانگی و یکتایی را بیان میکنند.
تنها کودک شهر، یکدانه فرزندم، یکتا سامانه احراز هویت
4- صفتهایی که برای تأکید یا بیان و افزودن بعد عاطفی پیش از هسته میآیند.
او خوب جوابی به همکارش داد؛ منظور این است که جواب خوبی به همکارش داد.
احمد بد کاری کرد که دیر آمد؛ منظور این است که کار بدی کردی که دیر آمدی.
ساختمان صفت بیانی
ساختمان صفتهای بیانی را به چهار دسته میتوان تقسیم کرد.
۱- صفتهای ساده
بد، خوب، زشت، خراب
۲- صفتهای مشتق
زیبا، توانمند، ستمگر، همدل
۳- صفت های مرکب
سفیدروی، سبزهرو، خوشاخلاق
۴- گروه وصفی یا گروه صفتی
در خون خفته، دست از جان شسته
یک نکته درباره صفتهای بیانی
۱- یک صفت میتواند چندین موصوف داشته باشد که با ویرگول یا و به هم عطف میشوند.
حسنآقا کاسبی خوشاخلاق و مهربان است.
سگها حیواناتی باهوش، مهربان و وفادار هستند.
در این مطلب با صفتهای بیانی و ساختمان و نکات آن آشنا شدیم. اگر در مورد صفت بیانی هنوز برایتان سوالی باقیمانده، میتوانید در پایین صفحه دیدگاه خود را بنویسید تا به آن پاسخ دهیم. این مقاله در ادامه سری مقالات آموزش کامل دستور زبان فارسی از صفر تا صد هست که میتوانید از آنها نیز بهره ببرید.