فعل مضارع التزامی برای بیان فعلی در زمان حال یا آینده به کار می‌روند. این فعل مانند دیگر فعل‌های مضارع در زبان فارسی به کمک بن مضارع ساخته می‌شود. ابتدای این فعل با حرف «ب التزامی ساز» آغاز می‌شود که می‌تواند یکی از نشانه‌های شناسایی افعال مضارع التزامی باشد. به این ترتیب ساختمان مضارع التزامی این این صورت خواهد شد: ب + بن مضارع+ شناسه.
بنویسیم، بخواهد، بریزم، بگذارند
این مقاله در ادامه سری مقالات آموزش دستور زبان فارسی از پایه نوشته شده است که می‌توانید به سایر مقالات از سمت راست صفحه، دسترسی داشته باشید.
چطور فعل مضارع التزامی منفی بسازیم؟
برای ساختن شکل منفی فعل مضارع التزامی باید «ن نفی» را جایگزین «ب التزامی‌ساز» کنیم.
ننویسم، نخواهد، نریزم، نگذارند
چطور فعل مضارع التزامی را مجهول کنیم؟
برای مجهول کردن یک فعل مضارع التزامی باید از ترکیب صفت مفعولی + فعل شدن استفاده کنیم.
خوانده شوم، خوانده شوی، خوانده شود
روش تشخیص فعل مضارع التزامی
نشانه «التزامی ساز ب» می‌تواند یکی از راه‌های شناسایی این فعل باشد. اما توجه داشته باشید که گاهی اوقات این نشانه می‌تواند از فعل حذف شود و فعل همچنان معنای التزامی را برساند. بنابراین در تشخیص فعل مضارع التزامی تنها به این قاعده اکتفا نکنید.
خواهی (بخواهی) نشوی رسوا، همرنگ جماعت شو!
عشقت رسد به فریاد گر خود به‌سان حافظ/ قرآن ز بر بخوانی در چهارده روایت
البته باید توجه داشت که این مطلب در زبان فارسی امروز کلمه دیده می‌شود و بیشتر در متون کهن با آن سر و کار داریم.
همچنین کلماتی مانند «اگر»، «کاش»، «ای کاش» و «گویا» یکی از نشانه‌های افعال التزامی هستند. راه دیگر این است که هر کلمه‌ای که در جمله متضمن معنای احتمال، شرط، دعا، آرزو و … باشد بیابید؛ زیرا می‌تواند نشان‌دهنده فعل مضارع التزامی باشد.
احتمال دارد که به‌زودی به مقصدش برسد.
اگر این غذا را بخوری، ممکن است حالت بدتر بشود.
شاید همین روزها از راه بیاید.
اگر برای تایپ نوشته‌هایتان از نرم‌افزار ورد (Word) استفاده می‌کنید، پیشنهاد می‌کنم حتما سری به صفحه نرم‌افزار ویراستار بزنید. با استفاده از نرم‌افزار ویراستار، نیم‌فاصله‌ها و فاصله‌گذاری علائم نگارشی متن‌های‌تان به صورت خودکار اصلاح می‌شود.
کاربردهای فعل مضارع التزامی
– وقوع فعل همراه با شک و تردید
شاید به‌زودی از اینجا برود.
– وقوع فعل همراه با آرزو و تمنا
کاش به‌زودی از اینجا برود.
– ایجاد شرط
اگر تو از اینجا بروی، من دوام نمی‌آورم.
اگر تو می‌روی، من هم بروم.
– لزوم انجام کاری
باید برویم.
این مطلب از ویراستار با توجه به نظرات و سوالات شما بروز می‌شود. پس اگر هنوز برایتان سوالی باقیمانده، می‌توانید آن را در پایین صفحه برایمان بنویسید تا به آن پاسخ دهیم.
عالی و اموزنده