ریشه فعل، ستاک فعل و ماده فعل، نامهای دیگر بن فعل هستند. به جزء اصلی، ثابت و کمنشدنیِ فعل، بن فعل میگویند؛ یعنی پس از برداشتن همه عنصرهایی که به فعل چسبیدهاند، آنچه باقی میماند، بن فعل نام دارد. مانند «میخوریم» که اگر «می استمراری» و «شناسه» را از آن جدا کنیم، تنها بن فعل یعنی «خور» باقی میماند.
بن فعل دو گونه دارد. بن ماضی و بن مضارع. در این مقاله قصد داریم روش ساخت و تشخیص بن ماضی و ویژگیهای آن را برای شما بازگو کنیم. لطفا با ما همراه باشید.
بن ماضی چه تفاوتی با بن مضارع دارد؟
از بن ماضی برای ساخت همه صیغههایی که بر زمان گذشته دلالت میکند استفاده میشود و از بن مضارع برای ساخت صیغههای با معنی زمان حال و آینده.
بن ماضی چگونه ساخته میشود؟
بن ماضی را به دو روش میتوان ساخت؛
1- به دست آوردن بن ماضی از مصدر فعل
ابتدا مصدر فعل را به دست میآوریم، سپس «ن مصدرساز» را از انتهای آن حذف میکنیم، آنچه باقی میماند، بن ماضی است.
میخوانیم
مصدر: خواندن
ساخت بن ماضی: خواند
یا
میپوشیم
مصدر: پوشیدن
ساخت بن ماضی: پوشید
یکی از اشتباهات رایج در هنگام تایپ در نرمافزار ورد، عدم استفاده از نیمفاصله و علائم نگارشی است. در سایت ویراستار نرمافزاری ساختهایم که این مشکلات را به صورت خودکار حل میکند. برای جزئیات بیشتر به صفحه نرمافزار ویراستار مراجعه کنید.
2- به دست آوردن بن ماضی با حذف شناسه و نشانههای دیگر
در این روش باید شناسهها را از پایان فعل و پیشوندهای «می» یا «ب» را از اول فعل حذف کنیم. آن چیزی که باقی میماند در همه صیغهها برای صرف فعل مشترک است. به مثال زیر دقت کنید؛
میرفتم
حذف پیشوند می: رفتم
حذف شناسه: رفت
یا
میخوابیدیم
حذف پیشوند می: خوابیدیم
حذف شناسه: خوابید
از بن ماضی برای ساختن چه کلماتی استفاده میشود؟
از بن ماضی برای ساختن اسم، فعل مجهول، فعل ماضی نقلی، صفت مفعولی، صفت فاعلی، صفت مرکب، اسم مصدر و اسم مرکب استفاده میشود.
در این مطلب کوتاه از سایت ویراستار، نحوه ساخت بن ماضی را با چند مثال توضیح دادیم. اگر هنوز برایتان سوالی باقیمانده میتوانید در قسمت دیدگاههای همین صفحه برایمان بنویسید. در غیر این صورت میتوانید سایر مقالات آموزش دستور زبان فارسی را مطالعه کنید.